Pelgrimage naar Repino
Volle zalen trok het werk van Ilja Repin (1844-1930), die Het Geheim van Rusland genoemd, deze voormalige iconenschilder en zoon van een lijfeigene. Het Gronings museum onthulde Repins artistieke geheim. Maar ook als mens intrigeert de schilder, door zijn bescheiden afkomst die hem niet weerhield geaccepteerd te worden in de fine fleur van Petersburg, terwijl hij tegelijkertijd oog had voor 'de gewone man', zoals de Wit-Russsische jonge boer die leunt tegen een hek. En natuurlijk voor de slepers op de Wolga, in Rusland van eenzelfde status als de Nachtwacht hier.
|
Niet afgemaakt zelfportret van Ilja Repin in 'Penaty', zijn woonhuis aan de Finse Golf. |
Een film van John Appelman over de totstandkoming van deze tentoonstelling toonde enkele zwart-wit beelden van Ilja Repin in zijn huis en atelier 'Penaty'. Beelden van een charmante, vrolijke kerel die sneeuw staat te scheppen rond zijn woning. Sinds 1940 is Penaty een museumpje. Als plotselinge Repin-fan heb ik niet genoeg aan Groningen en ga op pelgrimstocht, want ook Penaty wil ik met eigen ogen zien.
|
Penaty, het zeer romantische, zelf ontworpen atelier-woonhuis van schilder Ilja Repin, in Repino, Rusland. |
De boemel naar Beloostrov
Repino schrijf je, en je zegt Répina. Het dorp vol datsja's (Russische buitenhuisjes) heette vroeger Kuokkala maar werd uit eerbetoon Repino genoemd. Vanuit Sint-Petersburg boemelt een vuile trein met houten banken naar het stationnetje van Repino, op voormalig Fins gebied: twee kleine perrons en een raamloos kot met een houtkachel die niet brandt, ondanks de -7 °Celsius en gierende sneeuwstorm buiten (en binnen).
|
Het Repin Memorial Museum, oftewel Penaty, ligt op drie kwartier wandelafstand, tussen bos en datsja's door.
|
Hier sta ik op het stationnetje van Repino, mét baret. |
'Mijn mooiste momenten beleefde ik boven, in mijn atelier', zei de schilder, die zijn intieme, houten woning Penaty deels zelf ontwierp. Licht wilde hij, dus kwamen er royale glazen veranda's en dakkoepels. Binnen, met verplichte vilten stoffen aan om het parket niet te beschadigen, draaien de suppoosten op verzoek keihard Engelstalige tapes, maar onderhouden je tegelijkertijd - trots als ze op dit erfgoed zijn - in het Russisch, wat straffe concentratie vergt. Alles moet je bewonderen van ze, te beginnen in de hall met Repins capes, hoeden en wandelstokken, door naar het ‘kabinet’, een heerlijke, halfronde werkkamer die overloopt over in de muziekkamer. Overal hangen foto's, van Repin, zijn echtgenote Vera, kinderen en vrienden. Penaty was een trefpunt van wetenschappers en schrijvers en componisten. Ivan Pavlov, Maxim Gorky en Alexander Glazoenov bespraken er hun nieuwste werk en werden er hartelijk onthaald. Er hangen meer dan honderd schetsen, aquarellen en olieverven, al dan niet voltooid. Stuk voor stuk nieuwe, geheime schatten voor deze Nederlandse pelgrim.
|
De zijgevel van de Hermitage in Sint Petersburg, op een ijzige 8 maart, Vrouwendag in Rusland - wanneer de dames niet hoeven te koken en traditiegetrouw toefjes mimosa krijgen. |
|